Lütfi  Vural
Köşe Yazarı
Lütfi Vural
 

2023 EN SICAK YIL OLUR MU?

Dünyamız giderek ısınıyor 2010 yılından sonra dünya yüzey sıcaklığındaki artış hızlandı 2016 yılına geldiğimizde en sıcak 10 yıl 2016 yılı itibariyle geçtiğimiz 10 yıl olarak gerçekleşti. 2016 yılı dünya ortalama sıcaklığının en yüksek olduğu yıl olarak kayıtlara geçti. 2015 yılından sonra yaşanan her yıl sıcaklık rekorları kırdı. 2023 yılına geldiğimizde 2016 yılında olduğu gibi son 10 yıl en sıcak 10 yıl olarak kayıtlara geçti. *** Geçtiğimiz yaz mevsimi Haziran Temmuz Ağustos ayları en sıcak yaz mevsimi olarak gerçekleşti. Dünya Meteoroloji Teşkilatına bağlı Copernik İklim Araştırmaları Merkezinin yayınladığı rapora göre 2023 yaz mevsimi bugüne kadarki en sıcak yaz mevsimi oldu. Bundan önceki en sıcak yaz mevsimi, en sıcak yıl olan 2016 yılında yaşanmıştı. 2016 yılında yaz mevsiminin ortalama sıcaklığı 16.48 derece iken, 2023 yılı Haziran Temmuz Ağustos aylarına ait yaz sıcaklığı ortalaması 16,77 derece olarak gerçekleşti. Böylece 2023 yılı yaz mevsimi bugüne kadarki en sıcak yaz mevsimi olarak kayıtlara geçti. *** Sadece mevsimsel olarak değil, günlük değer olarak da rekor kırıldı. 03.07.2023 tarihinde en yüksek küresel ortalama sıcaklık değeri kaydedildi. Ayrıca ilk 8 aylık ölçümlere göre 2023'teki ortalama sıcaklık, 2016'nın sadece 0,01 derece altında kaldı. Bu gidişle 2023 yılı en sıcak yıl olmaya aday gözüküyor FOSİL YAKITLAR KÜRESEL ISINMAYI ARTIRIYOR   Dünyada ısınma ve enerji ihtiyacının fosil yakıtlara dayalı olması yeraltındaki fosil yakıtların kullanımını artırdı. Bilindiği üzere fosil yakıtların kullanımı sonucunda atmosfere karbon gazları salınıyor. Başta karbondioksit ve metan gazı olmak üzere sera gazları atmosferde sürekli artıyor ve dünya yüzeyi sıcaklığının artışına neden oluyor. Dünya yüzeyindeki karalarla birlikte deniz ve okyanuslar da ısınıyor. Dünya yüzeyine güneşten gelen kısa dalga boylu radyasyonun bir kısmı atmosfere girdikten sonra sera gazları tarafından yutuluyor. Diğer kısmı ise dünyaya ulaşıyor. Dünyaya ulaşan ve uzun dalga boylu radyasyon olarak geri atmosfere doğru yansıyan güneş radyasyonu sera gazları tarafından atmosferin dışına çıkması engellenerek tekrar dünyaya doğru yansıtılıyor. *** Böylece hem absorbe edilen hem de tekrar dünyaya yansıtılan güneş radyasyonu dünyanın sıcaklığını giderek artırıyor. Dünyanın artan yüzey sıcaklığı sayesinde ise dünya atmosfer etkileşimi etkilenerek atmosferik sistemlerde birtakım değişikliklere neden oluyor. Tropikal kuşak giderek genişliyor. Küresel ısınmaya bağlı olarak ekvatorun hemen kuzeyinde ve güneyinde yer alan sıfır ile 20 derece kuzey ve güney enlemleri arasındaki tropikal kuşak küresel ısınma ile beraber kuzey yarım kürede kuzeye doğru, güney yarım kürede ise güneye doğru genişliyor Türkiye kuzey yarım kürede olduğu için kuzeye doğru genişleyen tropikal kuşağın yavaş yavaş etki alanına doğru giriyor. TÜRKİYE TROPİKAL KUŞAĞIN ETKİSİNE GİRİYOR Türkiye’nin güney enlemleri Akdeniz boyunca yarı tropikal iklim kuşağına içerisinde yer alıyor. Genişleyen tropikal kuşak bu yarı tropikal iklim kuşağını giderek tropikal kuşağın içine doğru alıyor. Böylece küresel ısınmaya bağlı olarak güneyden başlayarak kuzeye doğru dünyada olduğu gibi Türkiye’nin de ortalama sıcaklığı giderek artıyor ve iklim özellikleri Akdeniz ikliminden giderek tropikal iklim özelliğine doğru kayıyor AKDENİZ VE KARADENİZ’DE SU SICAKLIĞI ARTIYOR Akdeniz ve Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığı giderek artıyor yapılan deniz suyu ölçümlerine göre su sıcaklığı 30 dereceye yakın. Özellikle yaz aylarında orta ve doğusu Akdeniz'in en çok ısınan bölümleri. *** Akdeniz’de okyanuslardaki gibi kuvvetli kasırga ve tornadolar görülmüyor ancak kendine has hafif kasırgaların görüldüğü oluyor. Bunlara “Medicane“ deniyor. Deniz suyu sıcaklığının giderek artması bu kasırgaların görülme sıklığını artırıyor. Geçtiğimiz Eylül ayında ota Akdeniz'de oluşan kuvvetli fırtına ve sağanak yağışlar özellikle Libya’da büyük sel ve can kayıplarına neden oldu. Oluşan fırtınaya “Daniel Fırtınası” adı verildi. *** Birleşmiş Millet (BM) Genel Sekteri Antonio Guterres, “Gezegenimiz bir kaynama mevsimini, kayıtlara geçen en sıcak yaz mevsimini geride bıraktı. İklim çöküşü başladı. Bilim insanları uzun süredir fosil yakıt bağımlılığımızın nelere yol açacağı konusunda uyarı yapıyordu. Dünya liderlerin iklim çözümleri için çabalarını artırması gerekiyor. İklim kaosunun en kötüsünden hala kaçınabiliriz, kaybedecek bir dakikamız bile yok” ifadelerini kullandı.    
Ekleme Tarihi: 23 Ekim 2023 - Pazartesi
Lütfi  Vural

2023 EN SICAK YIL OLUR MU?

Dünyamız giderek ısınıyor 2010 yılından sonra dünya yüzey sıcaklığındaki artış hızlandı 2016 yılına geldiğimizde en sıcak 10 yıl 2016 yılı itibariyle geçtiğimiz 10 yıl olarak gerçekleşti. 2016 yılı dünya ortalama sıcaklığının en yüksek olduğu yıl olarak kayıtlara geçti. 2015 yılından sonra yaşanan her yıl sıcaklık rekorları kırdı. 2023 yılına geldiğimizde 2016 yılında olduğu gibi son 10 yıl en sıcak 10 yıl olarak kayıtlara geçti.

***

Geçtiğimiz yaz mevsimi Haziran Temmuz Ağustos ayları en sıcak yaz mevsimi olarak gerçekleşti. Dünya Meteoroloji Teşkilatına bağlı Copernik İklim Araştırmaları Merkezinin yayınladığı rapora göre 2023 yaz mevsimi bugüne kadarki en sıcak yaz mevsimi oldu. Bundan önceki en sıcak yaz mevsimi, en sıcak yıl olan 2016 yılında yaşanmıştı. 2016 yılında yaz mevsiminin ortalama sıcaklığı 16.48 derece iken, 2023 yılı Haziran Temmuz Ağustos aylarına ait yaz sıcaklığı ortalaması 16,77 derece olarak gerçekleşti. Böylece 2023 yılı yaz mevsimi bugüne kadarki en sıcak yaz mevsimi olarak kayıtlara geçti.

***

Sadece mevsimsel olarak değil, günlük değer olarak da rekor kırıldı. 03.07.2023 tarihinde en yüksek küresel ortalama sıcaklık değeri kaydedildi. Ayrıca ilk 8 aylık ölçümlere göre 2023'teki ortalama sıcaklık, 2016'nın sadece 0,01 derece altında kaldı. Bu gidişle 2023 yılı en sıcak yıl olmaya aday gözüküyor

FOSİL YAKITLAR KÜRESEL ISINMAYI ARTIRIYOR  

Dünyada ısınma ve enerji ihtiyacının fosil yakıtlara dayalı olması yeraltındaki fosil yakıtların kullanımını artırdı. Bilindiği üzere fosil yakıtların kullanımı sonucunda atmosfere karbon gazları salınıyor. Başta karbondioksit ve metan gazı olmak üzere sera gazları atmosferde sürekli artıyor ve dünya yüzeyi sıcaklığının artışına neden oluyor. Dünya yüzeyindeki karalarla birlikte deniz ve okyanuslar da ısınıyor. Dünya yüzeyine güneşten gelen kısa dalga boylu radyasyonun bir kısmı atmosfere girdikten sonra sera gazları tarafından yutuluyor. Diğer kısmı ise dünyaya ulaşıyor. Dünyaya ulaşan ve uzun dalga boylu radyasyon olarak geri atmosfere doğru yansıyan güneş radyasyonu sera gazları tarafından atmosferin dışına çıkması engellenerek tekrar dünyaya doğru yansıtılıyor.

***

Böylece hem absorbe edilen hem de tekrar dünyaya yansıtılan güneş radyasyonu dünyanın sıcaklığını giderek artırıyor. Dünyanın artan yüzey sıcaklığı sayesinde ise dünya atmosfer etkileşimi etkilenerek atmosferik sistemlerde birtakım değişikliklere neden oluyor. Tropikal kuşak giderek genişliyor. Küresel ısınmaya bağlı olarak ekvatorun hemen kuzeyinde ve güneyinde yer alan sıfır ile 20 derece kuzey ve güney enlemleri arasındaki tropikal kuşak küresel ısınma ile beraber kuzey yarım kürede kuzeye doğru, güney yarım kürede ise güneye doğru genişliyor Türkiye kuzey yarım kürede olduğu için kuzeye doğru genişleyen tropikal kuşağın yavaş yavaş etki alanına doğru giriyor.

TÜRKİYE TROPİKAL KUŞAĞIN ETKİSİNE GİRİYOR

Türkiye’nin güney enlemleri Akdeniz boyunca yarı tropikal iklim kuşağına içerisinde yer alıyor. Genişleyen tropikal kuşak bu yarı tropikal iklim kuşağını giderek tropikal kuşağın içine doğru alıyor. Böylece küresel ısınmaya bağlı olarak güneyden başlayarak kuzeye doğru dünyada olduğu gibi Türkiye’nin de ortalama sıcaklığı giderek artıyor ve iklim özellikleri Akdeniz ikliminden giderek tropikal iklim özelliğine doğru kayıyor

AKDENİZ VE KARADENİZ’DE SU SICAKLIĞI ARTIYOR

Akdeniz ve Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığı giderek artıyor yapılan deniz suyu ölçümlerine göre su sıcaklığı 30 dereceye yakın. Özellikle yaz aylarında orta ve doğusu Akdeniz'in en çok ısınan bölümleri.

***

Akdeniz’de okyanuslardaki gibi kuvvetli kasırga ve tornadolar görülmüyor ancak kendine has hafif kasırgaların görüldüğü oluyor. Bunlara “Medicane“ deniyor. Deniz suyu sıcaklığının giderek artması bu kasırgaların görülme sıklığını artırıyor. Geçtiğimiz Eylül ayında ota Akdeniz'de oluşan kuvvetli fırtına ve sağanak yağışlar özellikle Libya’da büyük sel ve can kayıplarına neden oldu. Oluşan fırtınaya “Daniel Fırtınası” adı verildi.

***

Birleşmiş Millet (BM) Genel Sekteri Antonio Guterres, “Gezegenimiz bir kaynama mevsimini, kayıtlara geçen en sıcak yaz mevsimini geride bıraktı. İklim çöküşü başladı. Bilim insanları uzun süredir fosil yakıt bağımlılığımızın nelere yol açacağı konusunda uyarı yapıyordu. Dünya liderlerin iklim çözümleri için çabalarını artırması gerekiyor. İklim kaosunun en kötüsünden hala kaçınabiliriz, kaybedecek bir dakikamız bile yok” ifadelerini kullandı.

 

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve manisadenge.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.