Ülkemizde tarımsal sulamanın büyük bir bölümü DSİ kontrolündeki Sulama Birlikleri ve üreticilerin birleşerek kendilerinin kurdukları Sulama Kooperatifleri vasıtasıyla yapılıyor. Bunun dışındakiler ise çiftçilerin kendi imkanları ile açtıkları kuyulardan yapılıyor. Sulama Birlikleri, barajlardan gelen suyun, kanalları ile dağıtımını kontrol ediyor. Bu kanalların önemli bir bölümü açık kanalet. Bir bölümü basınçlı boru sistemine alınsa da açık kanaletle sulanan arazi miktarı çok fazla.
***
Sulama Kooperatifleri çiftçilerin birleşerek kurdukları bir yapı. Türkiye’de 2500 civarında Sulama Kooperatifi ve bunların bağlı olduğu 27 bölge birliği var. Bölge birlikleri de merkez birliği çatısı altında birleşerek Türkiye Sulama Kooperatifleri Merkez Birliğini oluşturuyor. Sulama Kooperatifleri kullandıkları suyun % 90’ını yeraltı kuyularından karşılıyor.
***
Manisa’da sayısı 124 sulama kooperatifi var. Bu kooperatifler sulama suyunu sondajlarla yeraltından çekiyor. Su seviyesinin daha derine inmesi ile büyük sorunlarla karşılaşıyorlar.
***
Bölgemizde son yıllarda yağış miktarlarında azalma var. Tarımsal sulamadaki suyun önemli bir kısmının sağlandığı Demirköprü Barajı’nda su tutulamıyor. Sulama sezonunda, barajdaki su talebi karşılayamıyor. Çiftçiler, su ihtiyacı için çözümü ilk önce sondaj açmakta arıyor.
***
Kuraklık insanlık tarihi kadar eski bir afet. Savaşların yıkamadığı medeniyetleri kuraklık yerle bir etmiştir. Süresi, etkisi ve ekonomik zararları dikkate alındığında diğer afet türlerinden ayrı bir özelliğe sahip. Genelde yavaş yavaş gelişir ve birden hissedilmeye başlar. Bu yüzden sinsi bir afettir. Etkilemeye başladığında ise tedbir almak için vakit geçmiştir.
***
Yer altı su seviyesinin düşmesi Sulama Kooperatiflerini zor durumda bırakıyor. Kuyuların yenilenmesi büyük bir masraf. DSİ tarafından Gediz havzası, Manisa ve Ege bölgesinde su tahsisleri kısıtlanmış ve kuyu açımları yasaklanmış durumda. Yeni kuyu açamıyorlar. Bu durumda çiftçiler ihtiyacı olan suyu karşılayamıyor.
***
Kooperatif ve çiftçilerin en büyük girdileri tarımsal elektriklerdir.%40-50 ye varan girdiler var. Son yıllarda enerji fiyatlarındaki artış bu kooperatiflerin giderlerini artırıyor. Bunun çözümü için güneş enerjisi önemli bir fırsat. Güneş panellerinin maliyetleri yatırım yapılabilir seviyeye gelmiş durumda. Bunun için kooperatiflere yapılacak olan destekler çiftçimize ve dolaysı ile tarımsal üretime ciddi fayda sağlayacak.
***
Çiftçilerin ayrı ayrı her birinin kuyu açması yerine birleşerek daha az kuyudan daha verimli bir şekilde sulama yapması açısından örnek bir yapılanma. Tarımsal sulama kapalı devre basınçlı sulama şeklinde yapılıyor. Bu sistem su tasarrufu sağlıyor. Bölgemizdeki kaçak su kuyu açılmasının önlenmesi ve suyun daha verimli kullanılması açısından Sulama Kooperatiflerinin özendirilmesi gerekiyor.