Salı gününü herkes bekliyor. Zam alacaklar ve zam yapacaklar. Çünkü ücret maaşlara yapılan zammı duyanlar daha insanlar parasını almadan zam yapıyor. Geçen sene bunu sene başında gördük. Patron daha çok kazanmak istiyor. Çalışanlar ise rahat yaşayabilmek. Devlet ise hepsini istiyor. Tamam da bu nasıl dengede olacak. İşte buna da ekonomide denge koşulları deniliyor. Bir ülke ekonomisinin dengeye gelmesi bu kriterlerdeki uyuma bağlı. Kendini düşünmekle dengeye gelinemez. Kamuyu düşünmek gerek.
******
Emeklilikte yaşa takılanlar yani EYT, asgari ücret çalışanları ve emekliler hacı bekler gibi haber bekliyor. Artışlar ne olacak, yaş sınırı ne olacak? 2023 yılında bu insanlar buna göre hesap ve proje yapacaklar. Umutları var ama yeterli olacak mı? Salı günü dananın kuyruğu kopacak. Umutlar suya mı düşecek, yoksa yeterli mi olacak. Burada en önemli husus herkesin memnuniyeti ama bu mümkün olmuyor. Kısacası her şey dengeye gelemiyor ne yazık ki.
******
Enflasyon sizce ne kadar? Yani 2022 yılının başı ile sonu arasındaki değişim ne kadar? Çok farklı sonuçlar çıkıyor. Bazı ürünler yüzde 80-100 zamlandı ama bazı ürünler ise yüzde 300 zamlandı ki bunların içinde gerekli ihtiyaç malzemeleri de var. Mesela şeker 6.5-7 TL den 24 TL ye çıktı. 1 kilogram fiyatı. Mesela 70 TL lik peynir 200 TL oldu. Akaryakıt zaten dışa bağımlı ama Brent petrolün varil fiyatı düştüğü oranda fiyatı düşmüyor. Geçen seneye göre 7 TL lik benzin, 24 TL ye kadar çıktı. Daha sayılacak çok ama zam oranları çok farklı. Pazarları ise hiç sormayın.
*******
Kısacası yapılacak zam ne kadarını üstüne alacak. Hesaplara bakarsanız yüklü oranda zam gerekiyor ama bu yapılacak mı veya karşılanabilecek mi? İşte bekleyişin ardındaki hikaye bu. Vaziyetimiz ne olacak diye insanlar sorguluyor. Bu nedenle yapılacak zamların tatmin edici olması gerekiyor. Yoksa maksat hasıl olmuyor. Tabii ki kullanılan ve tüketilen ürünlerde aynı oranda zamlanma görürse bir anlam kalmıyor. Çünkü unutmayalım. Rakamın önemi yok. Alım gücü önemli. Alım gücü hesaba katılmazsa yapılacak zamlarında artı bir etkisi yok. Saygılarımla…