Dolar 10 TL’yi gördü. Artık neremizden çıkacak belli değil ama burnumuzdan fitil fitil çıkacağı kesin. Dolar 10 TL’yi gördü ama dolarizasyonun ardı arkası kesilmiyor. Türk lirası resmen kovuldu. Milli paramıza inanç kalmadı gibi geliyor ve belli kişi ve şirketlerin dışında hemen herkes kötü durumda ve daha da kötü duruma gidecek gibi.
*******
Dolar 10 TL olursa ne olur? Her şey bir daha zam görür. Bizim ülke olarak hammadde girdilerimiz var. Bunlar ithalatın neredeyse 3’de 2’sini oluşturuyor. Kısacası mamul madde üretebilmek için hammaddeye ihtiyaç var ve biz aynı zamanda enerji ithal eden bir ülkeyiz. Yani enerjiyi ithal ediyoruz ve bu da asıl pahalılaşma sebebi. Her şey enerjinin pahalılaşmasından etkilenir. Bu konuda devlet bazı önlemler alıyor ama doların ateşi düşmüyor.
*******
Entegre bir üretim politikamız yok. Yani hammaddeden mamul maddeye bir üretim politikası. Hammadde üreten bir ülke olmamız gerekiyor. Atatürk zamanında kurulan birçok işletme bugün faal değil veya atıl kapasite çalışıyor. Etibank, Sümerbank, Atatürk Orman Çiftliği, Süt Endüstrisi Kurumu, Et Balık Kurumu, Şeker Fabrikaları, Hıfzıssıhha, Tekel… Say say bitmez. Ya satıldı veya kapatıldı. Çalışanlar bile atıl kapasitede. Bunların bazıları tohum, bazıları iplik, bazıları kimyasal ve maden gibi ana hammaddeler üretiyordu. Şimdi dışa bağlıyız. Geliştirilebilirlerdi. Ama bir serbest ekonomi dalavere ile hepsi gitti.
*******
Peki bunlar çalışsa ve büyüyerek kolları genişlese ve zaten bilinen markaları daha çok yükselse ne olurdu. Bunlar hammaddeyi mamul hale getiriyordu. Yani öyle bir noktaya gelindi ki Türkiye Cumhuriyeti ihracat fazlası veren bir ülke oldu. Yüzde 80. Efendim, o zaman farklı idi ama şimdi işler daha farklı dediğinizi duyuyorum. O zamandan bu zamana gerekli yatırımları bunlarla yapsaydık ve kazançları harcamasaydık, o farkları yakalardık. Türkiye Cumhuriyeti elbette büyüdü ama borçla. Kendisi üretip kazansa dolar 10 TL asla olmaz. Çünkü ihracatı kuvvetli ve borcu düşük olur. Borçsuz ülke yoktur ama borcunda bir döngüsü ve dengesi vardır. Buda verimli üretimle olur. Markalaşma ile olur. Yoksa dolar 10 TL olur ve enflasyon hortlar. Unutmayın Atatürk’ün en büyük ilkesi tam bağımsızlık idi ve her şeyi bunu üstüne kurdu. Ama bizler şimdi şiddetli bir şekilde bağımlıyız. Saygılarımla…