GIDA KARABORSASI: PATATES SOĞAN...

Ben anlamış değilim. Geçen senede aynı şey oldu. Garip garip fiyatlar. Yaz geldi domates 5 TL. Nasıl Bir şey bu. Elbette fiyatlar makul seviyeye geliyor ama bu kadar yükselmenin sebebi ne. Yani üretici ile tüketici arasında ne var ki bu fiyatlar bu noktalara geliyor. Evveli gün 1 kilo soğan aldılar. 5 TL ve tam 4 tane. Tanesi 1.25 TL ye geliyor. Yemeklere artık bir değil yarım soğan doğrayalım. Geçen gün bir TV programında spiker 5 TL ile pazara girdi. Bununla ne alırım dedi ve hiç bir şey alamayacağını anladı. Bir kiloluk bir şey alamadı.
 
Gıda konusu en hassas konudur ülkelerde. Halkın beslenmesi en önemli unsurdur. Sağlıklı nesiller yetiştirmek için şimdilerde Avrupa ve ABD de hep doğal ürünler tercih ediliyor. Fiyatlarda kontrol altında. Bunun böyle olması gerekiyor. Üretici destekleniyor ve korunuyor. Özellikle Avrupa ülkelerinde. Şimdi bize gelelim. Bizde ise tam tersi her şey serbest. Kazıkla halkı nasıl kazıklarsan. Geçen gün TV'de bir pazarcı hallerin giriş çıkışlarında durmadan vergi alınıyor diye şikayet ediyordu. Haklılık payı elbette vardır ama elli kuruşluk soğan 5 TL ye çıkmaz herhalde. Arada kazandığı para az gelenler var herhalde fiyatlar bu noktalara geliyor. Bakınız şimdi: Ucuz ne var. domates 5TL, patates 5TL, soğan 6 TL, taze fasulye 6TL, börülce 7-8 TL. Daha say say bitmez. Üretim mi yok yoksa mal dışarı mı gidiyor. Yani gıda ihracatı mı?
 
Bir ülkede hem turizm diyeceksiniz ve hem de gıdayı dışarı ihraç edeceksiniz. Biraz garip değil mi. Bir zamanlar ki iyi bir örnek olacak, İspanya domates ithal ediyordu. Domates cenneti olan bu ülke neden ithal ediyordu biliyor musunuz? Yılda 90 milyon turist geliyordu ve ürettiği yetmiyordu. Şimdi bize bakarsak özellikle bu sene turist girdisi fazla olacak çünkü Dolar Euro'dan dolayı ucuz kaldık. Yani yabancılara göre turizm ucuzdu ve daha ucuzladı. Peki bu gelen turistler yemek yemeyecek mi? Kumanya ile gelecek halleri yok. Bu nedenle gıda turizmdeki artışla doğru orantılı bir halde. Yani miktar artacak. Peki biz gıda ihracatı yapıyorsak ne olur. Ne olacak apışıp kalırız. Üretim zaten istenilen seviyede değil. Peki gıda ithal edersek ne olur? Taşıma suyla değirmeni döndürmüş oluruz. Turizmin en önemli kurallarından biride gıda. Turist yalnızca yatıp uyumayacak. Yiyecekte. Pahalı dövizle gıda ithali ve ucuz turizm fiyatı size ne ifade ediyor. İşte bu durumdan kurtulmanın yolu ucuz fiyatla gıda temini. İyi ama bizde olmuyor. Karaborsa kafası çok olan bir ülkeyiz.
 
Her sene yaşanan bu duruma bir çare aramak gerek. Bence mal stoklaması var. Bir yandan da ihracat var. Bunlar fiyatı tetikliyor. Mesela depolanıp dayanabilecek ürünler patates ve soğan olabilir. Domates ise turizmden dolayı artmış olabilir. Her şey arz ve talep meselesi. Gıda borsası üzerinden türlü oyunların yapıldığı bir gerçek. Bu nedenle alınacak bir dizi önlemle bu işi ancak devlet çözer. Yani stoklamanın önüne geçmek ve varsa alınan vergilerde indirime gitmek. Çünkü mesele halkın gıda ürünlerini uygun fiyata alabilmesi. Esas amaç halkın düzgün beslenebilmesi. Asıl amaç bu olmalı. Gıda üzerinde mutlaka bir koruma olmalı. Üretici para kazanmazken aracılar yüklüce para götürürken ve halk soyulurken bunun doğru olduğunu kimse söyleyemez. Bu hainlik olur ve daha bu gibi spekülasyonlar başlamadan kokusunu alıp bazı tedbirler uygulamak gerekir. Geçen sene pazardan 50 TL ye çıkan bu durumda bu sene 100 TL ye çıkamaz. Yüzde yüz artış. Gıda enflasyonu.
Saygılarımla...