'Göreceli' yani diğer bir deyişle 'izafi' nedir? 'Realite' yani 'gerçeklik' nedir? Yıllar boyu felsefe başta birçok bilimde geçen bu iki deyiş son zamanlarda daha çok bahsedilir bir hale geldi. Şöyle de diyebiliriz; ana unsurlar oldular ve hemen hayatımızdaki her konuya oturdular.
*******
Dünyada ve evrende hemen hemen her şey görecelidir. Yani dün doğru kabul edilebilir ama bugün bu yanlış olabilir. Daha önceleri ortaya atılan teoriler bugün yanlış olabilirler. Önceleri felsefik açıdan yapılan araştırmalarda kullanılan çeşitli teknikler vardı. Ortaya bir bilim adamı çıktı ve yanlışlamacı metodu öne sürdü. Bu Carl Popper isimli bir Alman felsefe profesörü idi. Kısacası "Yanlışlamacı yoldan gidersek, doğru olanı eleyerek buluruz" dedi ve peşinden birçok bilim insanı bunu devam ettirdiler. Tümdengelim metodunu kullandı ve peşinden gelenler felsefede göreceliliği ortaya koydular.
*******
Peki, görecelilik nedir? Durmadan değişme midir yoksa belirsizlik ilkesi midir? Kuantum fiziğine adım atıldığında ve araştırmalar geliştirildiğinde göreceliliğe olan inanç daha arttı. Çünkü kuantum fiziğinde başlangıç ve son bellidir ama bunun arasında geçen olayın milyonlarca olasılığı vardır. Yani belirsizdir ve görecelidir. Değişebilir. Bir realiteden yani gerçeklikten söz edilemez. Ayrıca birçok eski doğrularda böylece yanlışlanmış olmuştur.
*******
Bunu yaşamımıza uyarlayabiliriz. Mesela gençliğimizde yaşadığımız ve uyguladığımız, doğru olarak bildiğimiz birçok bilgi veya eylem bugün bize doğru gelmeyebilir. “Yahu ben doğru yapmıştım ama olmadı, yanlışmış” diyebildiğimiz birçok şey düşünmüşüzdür.İnsan her zaman doğruları bulmak için mücadele eder. Tabi bu kendi doğruları olduğu gibi başkalarının doğrusu içinde mücadele edebilir. Ama bu mücadelede görecelidir. Elini attığı bir olay hemen tersine dönüp yanlış olabilir. Peki, nasıl yapacağız diye soracaksınız. Bilginizi arttırarak realiteyi keşfederek. Peki, realiteyi nasıl keşfedeceğiz diye sorarsanız analiz ederek. Tez, antitez ve sonuçta sentez.
*******
Peki, realite nedir? Değişmeyen gerçeklerdir. Matematiktir. Evren matematik üzerine kuruludur. Kuran’dır. Değişmez ve açtıkça açılır. Hele Ebced ile çözmeye çalışırsanız sayfalar yetmez. Bilinçaltıdır. Doğuştan veridir. Biz onu okuyarak, araştırarak, anlayarak bir ömür boyu açmaya çalışırız. Allah’tır. Tekdir ve yaratandır. Ölümdür. Daha saydıkça sayarız. Bunun gibi realiteleri bilerek bir hayat sürersek görecelilik çukuruna az düşeriz.
*******
Para bile izafidir. Ekonomiye göre ha bire değeri değişir. Faiz ile orantılıdır. İşlerin durduğu ve mikrop belası ile uğraştığımız şu günlerde hemen hemen herkes yok dolar kaç para, yok altın kaç para peşinden gidiyor. Olmayan dertli ve umudu yitiyor, olanda ise keyif kıyak. Yükselsin de havadan para kazanacak. Bu göreceli bir kavramın onu bir gün denk getirip yutacağından bile habersiz. Olmayanda çok olabileceği, olanda ise yitebileceğinin farkında olmadan yaşıyor. Bir mikrop tarafından tıkılmış vaziyette. Realiteden haberi yoksa nafile. Saygılarımla…