Sosyal psikoloji kişinin değil, toplumun psikolojisini inceleyen bir dal. Sosyolojinin bir dalı. Fakat belki de en önemli dallarından biri. Toplumdaki sanrılar, kavgalar, ön ve kalıp yargı gibi konularla ilgilenir. Ekonomideki katıtsızlık eğrisini ki kişinin tüketim haddini belirleyen bir grafiktir, Amerikalı ekonomist Paul Samuelson toplum için çizmiş ve adına da ‘toplumsal kayıtsızlık eğrisi’ demiştir. Yani toplumun tüketim haddi veya gelir düzeyi gibi. İşte sosyal psikolojide kişilerin psikolojilerinin birleşiminden oluşan bir model, bir bölümdür. Toplumdaki davranışların tümü de denebilir. ******* Peki trafikle ne alakası var. Olmaz mı? Trafik konusunda sosyal psikolojimiz bozuk. İnanmıyorsanız çıkında biraz araçla dolaşın şehirde. Hayretler içinde kalırsınız. Bu insanlar nasıl bunu yapar diye şaşırırsınız. Saygının ve kuralların nasıl tükendiğini görürsünüz. Tedbirlerin nasıl kifayetsiz kaldığını anlarsınız. Ve sonra kendi kendinize bu işin neden böyle olduğunu sorarsınız. ******* Konu trafikte bir düzenin sağlanması ve intikallerin düzenli olabilmesi. Ama insanlar yani toplum tarafından bu mümkün olamıyor. Konunun aslı egoizm ve toplumsal düşünmeme. Düşünememe demiyorum çünkü bu düzensizliği yaratanların çoğu bilgili kişiler. Toplumsal saygı ve mantık sosyal psikolojinin konularından biri. Doğru yargı ve kararlarda bunu etkiliyor tabi. Ama bugün trafikte esas konuyu bozan bencilik yani egoizm. Bunu okul giriş çıkışlarında, sanayinin yollarında, şehrin ana kavşaklarında görmek mümkün. 10 dakika seyredince anlarsınız. ******* Yolların tıkanması veya kilitlenmesi kimsenin umurunda değil. Arkasındaki kişiye saygısı olmayan çok. Ha bir de çoğu mantıklı araç kullanmayı bilmiyor ve iyi eğitemiyoruz. Ben 40 yıllık ehliyet sahibi olarak bunu iddia ediyorum. Bilgi ve akıl her şeyden üstündür. Bu tam verilmeli. Ama buna rağmen siz hele bir seyredin okul giriş çıkışları ile sanayideki trafiği. Aklınız kaçar. Denetleme deseniz oda yok. Mesela bir minik konu: Neden okul ve iş giriş çıkış saatlerinde kamyon veya TIR’ların trafiğe çıkışına izin veriliyor. İstanbul, İzmir gibi büyük şehirlerde bu belli saatlerde yasaklanıyor. Zaten sabah ve akşam trafiği kilit. Mesela sabah ve akşam birer saat bu yapılsa giden gideceği yere gider ve ortalıktaki hengame azalır. Burasıda büyükşehir ise neden uygulanmıyor. ******* Gerçekten de ele alınıp düşünülmesi gerekiyor. Elbette şehrin yoğunluğu belli saatlerde olacak ama bir şeyler hafifleyecekse bir saat bir şey değil. Zaten toplumda psikolojik sorun var ise topluma yardımcı olmak ve bazı şeyleri elden geçirmek gerek. Saygılarımla…