Belki saçma bir başlık oldu ama okuyunca sorunun ne kadar asri oluğunu anlayacaksınız. Özellikle gelişmiş ülkelerde arşivlere çok değer verilir ve sıkı korunur. Bizdede öyle olan kurumlar olsa bile gayri ciddi şekilde korunan belgelerde mevcut. Batıda bin yıldır korunan belgeler ve yazmalar olmasına karşılık bizim daha 50 yıldır koruyamadığımız ve kayıplara karışan veya karıştırılan belgeler var. uğraşır durursunuz nafile bir şekilde bulmak için. Derdinizide anlatamazsınız. Teniz topuna dönersizniz.
*******
Konumuz kredili bir konut satışı. Eskiden banka şubelerinin belli eksperleri vardı ama birkaç usülsüz olaydan dolayı artık eksperleri bölge veya genel müdürlük havuzdan seçip yolluyor. Bu ne demek. Yani Manisa daki bir satışın ekspertizi için size Uşak tan veya İzmir den de eksper geliyor. Bu benim bildiğim BBDK ile ilgili bir olay. Yani Türkiye deki iyi çalışan kapsayıcı kurumlardan bir tanesi. EPDK ve TADK gibi kapsayıcı kurumlardan bazıları var. Bunlar sayesinde adaletsiz veya yanlış olaylara müdahale ediliyor. Üçkağıdın yolu tıkanıyor. Demokratik batı ülkelerinde bu gibi kurumlar çok var.
*******
Artık eksperler raporu bağımsız veriyor ve talep eden banka şubesine raporu hazırlayıp yolluyor. Müdehale edemezsiniz. Yalvaramazsınız. O ne derse o. binanın yaşına, konumuna, inşaat maliyetinden içindeki duruma ve hatta mütehaitin karına kadar hazırlıyor raporu ve diyor ki şu kadar değer eder. Bazı belgeleride bunun için sizden veya kurumlardan talep ediyor. Geçen gün böyle bir olayda eksper ki hepsi artık istiyormuş, kat irtifakı kurulmuş son projeyi istedi. Çünkü satılan daire o mu değil mi bilecek adam. Komik olan proje yok.
*******
Her yeri taradık. Her yer belediye ve tapu. Yok yok yok. Eski mahallesine bakıldı, yeni ada parseline kadar proje yok. Projenin hem belediyede hemde tapuda dosyada bulunması bir yasal durum. Yok. 1995 yılında yapılmış bir inşaatın projesini bile korumaktan aciz olduğumuzu gördüm. Belediyede mimari proje var ama kat irtifaklı değil. İyi de eksper onu istiyor. Nasıl yapacağız? Sil baştan yeni kat irtifakı kurulması gerek. Bu ne demek ? Masraf demek. 10 daire var ve herkes elini cebine atmayabilir. Ya o daireyi alandan, veya satndan çıkacak. Oturduğunuz dairenin, binanın projesini kontrol edin. Yerinde olmayabilir.
*******
Tapu daireleri, belediyeler, nüfus daireleri, emniyet müdürlükleri, adliye gibi devlet kurumları zırt pırt taşınırsa daha çok evrak kayıplara karışır ve bulumamaz. Bunun ciddi bir sorumluluk olduğunu çalışanların bilmesi gerekir. Bu evraklar yangın sel deprem gibi doğal afetlerden dolayı kayba uğruyorsa biraz su kaldırıyor. Çok sağlam binalarla veya tüm arşivlerin bir yerde toplandığı dev tesislerle bu belgeler yıllarca korunabilir. Ama birinin dediği gibi yapan adama kızıp memurlar tarafından bir türlü yok ediliyorsa eyvah. Bu etik ve ahlaki bir sorun ki düşünmek bile istemiyorum. Bu şeliklde yok edilen evraklar var ise yozlaşmışlık ve ahlaksızlık var demektir.
*******
Bizler kapitalist bir ekonomide yani batı ekonomisinde ve onun kurallarına göre yaşıyoruz. Mülkiyet ana ve vazgeçilmez bir konu ise ve çok hassas ise, gerek tapu ve gerekse belediyelerin buna göre hassas davranmaları ve mülkiyet sahiplerinin çıkarlarını sonuna kadar korumaları şarttır. Kişilerin milkiyet haklarının gözetmeleri gerekmekltedir. Ama bununaksi olursa ve kişlerin mülkiyet haklarını korumazlar ve umursamazlar ise karmaşa teorisi devreye girer ve karışıklık başlar. Bu nedenle cezai yaptırımların sıkı olması gerekmektedir. Arşivlerimizin ve belgelerin çok iyi bir şekilde saklanması gerekiyor. En ufak bir hata kabul edilemez. Saygılarımla...