Virüsün etkileri anlaşılan çok olacak. Yalnızca sağlığımızla değil cebimizle de vuracak. Öyle görünüyor ki, bir küçülme ekonomisine doğru yol alıyoruz. Yani Avrupa’da çalışmalar yapan neo marksistleri takip etmek gerekiyor. Onlar işi kültürel ve gerekecek kadar üretimle çözmeye çalışan bir gurup akademisyen. ******* Küçülmek kolay değil. Bir balonunu sönmesi gibi. Ama ha bire büyümek de iyi değil. Nereye yetişeceğiz. Haddi aşmamak lazım. Haddini aştın mı fren tutmuyor ve batıyorsun. Ama zamanlamayı iyi yapmak ve akılcı düşünmek gerekiyor. Hırs ve arsızlıktan arınmadan bunu hiçbir kimse ve devlet yapamaz. Dengeli olmak ve küçük hedeflerle ilerlemeli. Akılcı olmak gerekiyor. Mesela bu virüs daha şiddetlenirse neler olur? Olabilecekleri düşünüp kararlar almak gerekiyor. Sokak yasakları veya esnafın dükkanını kapatarak değil. Onları kapatmak zaten çözüm değil. Tedbir. Ama tedbirlerle beraber çözümlerde getirmek gerekecek. Mesela okullar. Mesela fabrikalar. Mesela ulaşım şirketleri. Virüs azarsa bunların hepsi duracak. Peki, sonra ne olacak? Cevabı siz verin. **** Vergi gelirlerini de etkiliyor bu virüs. Hem alışverişte düşme, hem esnafların dükkanda yeteri kadar iş yapamaması ve hem de işten çıkarmalar... Maske üretimleri patladı, dezenfektan deseniz öyle ama virüs bitince kim alacak maskeyi. İstikrarlı bir üretim dalı değil. Gelgeç iş. Ellerini sabunla yıkamayı unutmuş bir millet ellerini yıkamaya başladı. Sabun işi bitmez. Tarıma yatırım, en önemli üretim dalı. Virüs kudurursa dışarıdan hiçbir tarım ürünü gelemeyecek. Dolayısıyla iç üretim önemli. Giyecek ve ayakkabı da öyle. Çünkü virüs azarsa Çin’den mal gelmez. İç üretim kıymetlenecek. Turizm anlaşılan birkaç yıl daha yavaş gidecek. Zaten bırakın sahilleri, eğer virüs manyaklaşırsa iş için bile gelmeyecekler. İşte böyle çıkarımlar yaparak bir virüs ekonomi politiği bulabiliriz. **** Kısacası daha farklı konularda ve daha akılcı ekonomik politikalar ile hareket edip, halkı da birbirinden mümkün mertebe yalıtabilirsek ve esnafa getirdiğimiz yasakları kısmen kaldırabilirsek, sanırım akılcı hareket etmiş oluruz. Çünkü restoran ve kafelerde oturmayı yasaklamak sonucu birçok çalışan işsiz kaldı. Devlet parasını ödese bile işinin başında değil. Adres belli değil. Başkaca işler arayacak ama bulabilecek mi? Toplumun her kesimini ele alarak düşünmeliyiz. Bazı kesimler ise çok zor durumda. Geçen gün yasaklardan önce Avni Gemicioğlu Caddesi’nden geçtim. Kafelerde insanlar sanki virüs yokmuş gibi üst üste oturmuş. Kusura bakmayın ama devlette haklı. Millet olarak bizim de istenene saygımız yok. Kısa zamanda normale döneriz herhalde ama hemen olabileceğini sanmıyorum. Sabrımızı sınamamız gerekiyor. Saygılarımla…