Merve Aydın
Köşe Yazarı
Merve Aydın
 

ERGENLİK DÖNEMİ VE BESLENME SORUNLARI

Ergenlik; fiziksel, biyokimyasal, ruhsal ve sosyal yönden hızlı büyüme, gelişme ve olgunlaşma süreçleriyle çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Bu dönemde büyüme ve gelişme hızlı olduğundan dolayı; enerji ve besin ögeleri ihtiyacı da bu oranda fazladır. Buna karşılık bu dönemde kişinin yaşam şekli ya da hatalı beslenme alışkanlıkları; gereksinimlerin karşılanmasında bazı sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Çevre etkisi, yoğun okul programları, sınavlar, özgürlük duygusu, öz disiplinin doğal olarak daha az oluşu ve vücut imajı gibi kaygılar nedeniyle; gençlerin sağlıklı beslenme konusunda bilinçlenmeleri daha büyük önem kazanmaktadır. *** Ergenlik dönemiyle birlikte genç bireyler, anne-babalarının kontrolü dışında ne, ne zaman ve nerede yiyeceklerine kendileri karar vermeye başlarlar. Bunun yanında gençler, sosyalleşmek için çocukluk dönemine oranla daha çok dışarıda yemeyi tercih ederler, Yüksek yağ ve kalori içeren seçimler gençlerde kilo kontrolünü zorlaştırmaktadır. Maalesef günümüzde gençler;  okul yemekhanesinde yemek yemeyip kantini tercih etekte ve genellikle asitli içecekler, bisküvi, çikolata ve gofret gibi enerji yoğunluğu yüksek ancak besin değeri düşük yiyecekleri tercih etmektedirler. *** Yine bu dönemde genç bireylerde hormonların da etkisiyle; bazı ruhsal değişiklikler dolayısı ile bilinçsizce yeme davranışları da gözlemlenebilir. Fakat bu dönemde vücutta kalıcı yağlanmalar da oluşabildiğinden ekstra dikkat edilmesi gerekir. Alınan fazla kilolar; yağ hücrelerinin sayısını arttıracağından yetişkinlik dönemi için de risk oluşturmaktadır. Çünkü ergenlik dönemini kilolu olarak geçiren birey; yetişkinliğinde zayıflasa bile ergenlikte oluşan yağ hücreleri küçülür fakat ortadan kaybolmaz. Bundan dolayı ergenlik döneminde kilo kontrolüne dikkat edilmeli ve yağ hücrelerinin sayısı arttırılmamaya çalışılmalıdır. Çünkü vücutta aşırı yağ birikimi; hipertansiyon, hiperlipidemi, tip-2 diyabet ve kalp-damar hastalıklarıyla da yakından ilişkilidir. *** Aşırı kilolu olmanın aksine, bu dönemde kilo alımı; genç kızlarda beğenilmeme ihtimali ve arkadaşları tarafından dışlanma korkusu yarattığı için, duygusal travmalara ve yeme bozukluklarına neden olabilir. Sosyal medyadan edinilen yanlış bilgiler estetik kaygısının daha da artmasına neden olurken; kilo verme ve zayıf olma hayalleri ise kızları popüler diyetlere yöneltmektedir. Bu durumun takıntı haline gelmesinin, ciddi anlamda beslenme yetersizlikleri ve yeme bozukluklarına neden olması muhtemeldir. O nedenle fazla kilosu olan genç bireylerin aslında aynadaki görüntüleri için değil de sağlık açısından daha ölçülü ve bilinçli beslenmesi için bir uzmandan yardım alması faydalıdır. *** Genç erkekler ise vücutlarının iyi görünmesi için kilo vermek yerine daha çok kas yapmayı hedeflerler. Genellikle kızlar kadar kilo odaklı değildirler. Onlar için bu dönemde önemli olan güç kazanmak ve boy uzunluğudur. Daha fazla protein almanın kas kütlesini arttırdığına dair edinilen yanlış bilgi nedeniyle, bazıları et porsiyonlarını aşırı miktarda arttırmakta bazıları ise protein hapları/tozları/barları kullanmaktadır. Fakat vücuda alınan fazla karbonhidrat ve yağ gibi, alınan fazla protein de kas olarak değil yağ olarak depolanmaktadır. Kas kütlesini ve boy uzunluğunu arttırmak için sağlıklı ve yeterli beslenmenin yanı sıra, düzenli egzersiz de yapılması gerektiği unutulmamalıdır. *** Gençlere önerim; bu dönemde sağlıklı ve dengeli beslenerek düzenli egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirmeleridir. Kemiklerinizin gelişiminde başta kalsiyum olmak üzere protein, vitamin ve minerallerin önemi de büyüktür. Süt ve süt ürünleri kalsiyumun en iyi kaynaklarıdır, beslenmenizde yer vermelisiniz. Günlük gereksinimlerimizi karşılarken besin çeşitliliği de çok önemlidir. Besinleri süt ve ürünleri grubu, et ve ürünleri grubu, tahıllar ve sebze meyveler olarak 4 ana gruba ayırırsak; dengeli tabağımızda tüm gruplardan besinlerin olması gerektiğini de unutmayalım. *** Son olarak; sosyal medyada bolca karşılaştığınız popüler diyetlerden uzak durmalı, dengeli ve sağlıklı beslenmeli, dışarıda abur cubur yemek yerine evinizde pişen yemekleri tercih etmelisiniz…
Ekleme Tarihi: 18 Kasım 2022 - Cuma
Merve Aydın

ERGENLİK DÖNEMİ VE BESLENME SORUNLARI

Ergenlik; fiziksel, biyokimyasal, ruhsal ve sosyal yönden hızlı büyüme, gelişme ve olgunlaşma süreçleriyle çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Bu dönemde büyüme ve gelişme hızlı olduğundan dolayı; enerji ve besin ögeleri ihtiyacı da bu oranda fazladır. Buna karşılık bu dönemde kişinin yaşam şekli ya da hatalı beslenme alışkanlıkları; gereksinimlerin karşılanmasında bazı sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Çevre etkisi, yoğun okul programları, sınavlar, özgürlük duygusu, öz disiplinin doğal olarak daha az oluşu ve vücut imajı gibi kaygılar nedeniyle; gençlerin sağlıklı beslenme konusunda bilinçlenmeleri daha büyük önem kazanmaktadır.

***

Ergenlik dönemiyle birlikte genç bireyler, anne-babalarının kontrolü dışında ne, ne zaman ve nerede yiyeceklerine kendileri karar vermeye başlarlar. Bunun yanında gençler, sosyalleşmek için çocukluk dönemine oranla daha çok dışarıda yemeyi tercih ederler, Yüksek yağ ve kalori içeren seçimler gençlerde kilo kontrolünü zorlaştırmaktadır. Maalesef günümüzde gençler;  okul yemekhanesinde yemek yemeyip kantini tercih etekte ve genellikle asitli içecekler, bisküvi, çikolata ve gofret gibi enerji yoğunluğu yüksek ancak besin değeri düşük yiyecekleri tercih etmektedirler.

***

Yine bu dönemde genç bireylerde hormonların da etkisiyle; bazı ruhsal değişiklikler dolayısı ile bilinçsizce yeme davranışları da gözlemlenebilir. Fakat bu dönemde vücutta kalıcı yağlanmalar da oluşabildiğinden ekstra dikkat edilmesi gerekir. Alınan fazla kilolar; yağ hücrelerinin sayısını arttıracağından yetişkinlik dönemi için de risk oluşturmaktadır. Çünkü ergenlik dönemini kilolu olarak geçiren birey; yetişkinliğinde zayıflasa bile ergenlikte oluşan yağ hücreleri küçülür fakat ortadan kaybolmaz. Bundan dolayı ergenlik döneminde kilo kontrolüne dikkat edilmeli ve yağ hücrelerinin sayısı arttırılmamaya çalışılmalıdır. Çünkü vücutta aşırı yağ birikimi; hipertansiyon, hiperlipidemi, tip-2 diyabet ve kalp-damar hastalıklarıyla da yakından ilişkilidir.

***

Aşırı kilolu olmanın aksine, bu dönemde kilo alımı; genç kızlarda beğenilmeme ihtimali ve arkadaşları tarafından dışlanma korkusu yarattığı için, duygusal travmalara ve yeme bozukluklarına neden olabilir. Sosyal medyadan edinilen yanlış bilgiler estetik kaygısının daha da artmasına neden olurken; kilo verme ve zayıf olma hayalleri ise kızları popüler diyetlere yöneltmektedir. Bu durumun takıntı haline gelmesinin, ciddi anlamda beslenme yetersizlikleri ve yeme bozukluklarına neden olması muhtemeldir. O nedenle fazla kilosu olan genç bireylerin aslında aynadaki görüntüleri için değil de sağlık açısından daha ölçülü ve bilinçli beslenmesi için bir uzmandan yardım alması faydalıdır.

***

Genç erkekler ise vücutlarının iyi görünmesi için kilo vermek yerine daha çok kas yapmayı hedeflerler. Genellikle kızlar kadar kilo odaklı değildirler. Onlar için bu dönemde önemli olan güç kazanmak ve boy uzunluğudur. Daha fazla protein almanın kas kütlesini arttırdığına dair edinilen yanlış bilgi nedeniyle, bazıları et porsiyonlarını aşırı miktarda arttırmakta bazıları ise protein hapları/tozları/barları kullanmaktadır. Fakat vücuda alınan fazla karbonhidrat ve yağ gibi, alınan fazla protein de kas olarak değil yağ olarak depolanmaktadır. Kas kütlesini ve boy uzunluğunu arttırmak için sağlıklı ve yeterli beslenmenin yanı sıra, düzenli egzersiz de yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

***

Gençlere önerim; bu dönemde sağlıklı ve dengeli beslenerek düzenli egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirmeleridir. Kemiklerinizin gelişiminde başta kalsiyum olmak üzere protein, vitamin ve minerallerin önemi de büyüktür. Süt ve süt ürünleri kalsiyumun en iyi kaynaklarıdır, beslenmenizde yer vermelisiniz. Günlük gereksinimlerimizi karşılarken besin çeşitliliği de çok önemlidir. Besinleri süt ve ürünleri grubu, et ve ürünleri grubu, tahıllar ve sebze meyveler olarak 4 ana gruba ayırırsak; dengeli tabağımızda tüm gruplardan besinlerin olması gerektiğini de unutmayalım.

***

Son olarak; sosyal medyada bolca karşılaştığınız popüler diyetlerden uzak durmalı, dengeli ve sağlıklı beslenmeli, dışarıda abur cubur yemek yerine evinizde pişen yemekleri tercih etmelisiniz…

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve manisadenge.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.