24 Temmuz 2023, Lozan Barış Antlaşmasının Yüzüncü Yılı. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin tapusu ve TürkUlusunun bu topraklardaki özgürlüğünün ve bağımsızlığının sözleşmesi bu önemli ve değerli antlaşma kutlu olsun.   LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI, KURUCU ANTLAŞMA OLARAK KABUL EDİLİR   Son yüzyılda tarihin en önemli hukuksal metinleri arasında yer alan Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu antlaşması olarak kabul edilir. Bu antlaşma, birçok devlet tarafından onaylanmış ve bugün de geçerliliğini sürdüren en önemli ve en uzun süreli antlaşmalardan biri olarak tarihe geçmiştir. Birinci Dünya Savaşının sona ermesinden sonra 24 Temmuz 1923'te İsviçre'nin Lozan kentinde imzalanan bu antlaşmaya, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) temsilcileriyle Birleşik Krallık (İngiltere), Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri katılmıştır.   ***   Peki, bu Lozan Barış Antlaşmasını önemli ve değerli kılan özellikler neler? Bu özelliklerden birkaçı bile gerçeği görmeye ve anlamaya yeter. Üç yüzyıl sonra tekrar toprak kazanılan, yabancıları Türkiye’den tümüyle çıkartan, onların tüm ayrıcalıklarını yok eden bir antlaşma olmasıdır. Lozan Barış Antlaşmasının imzalanması ile kontrolü sağlanan tüm toprakların ve kurumların, tüm hakları ile geri alınmasıdır. Lozan Barış Antlaşması Batı dünyası ile birlikte Ermeniler ve Yunanistan açısından hezimet sayılmıştır.    UYGARLIĞIN BAŞARISIZLIĞI...   Lloyd George, Daily Telegraph gazetesinin 28 Temmuz 1924 tarihli sayısında çıkan demecinde şöyle demişti: “Uygarlığın başarısızlığı... Her şey sona erince Türklerin gülümsemesine şaşmamalıdır. Ankara’dan alınan haberlere göre barış orada büyük bir Türk zaferi olarak karşılanmıştır ve gerçekten de öyledir.”   LOZAN, İNGİLTERE İÇİN BİR HEZİMETTİR   İngiliz Sir Andrew Ryan’a göre Lozan, İngiltere için bir hezimettir: “Lozan’da onursuz bir barış imzaladık. Bu, İngiltere’nin şimdiye dek imzaladığı antlaşmaların en uğursuzu, en mutsuzu ve en kötüsüdür.”   LOZAN BİR TÜRK ZAFERİDİR   Tarihçi Tynbee’ye göre Lozan bir Türk zaferidir: “Lozan’da Müttefikler Türk ulusçularının yaklaşık olarak tüm taleplerine boyun eğdiler. Dünya şaşılacak bir manzarayla karşılaşmıştır.”   BATI’NIN SAYGINLIĞI TOPRAK OLMUŞTUR   Fransızlar da Lozan’dan memnun değildir. 25 Temmuz 1924 tarihli Fransız Eclair Gazetesi, “Hilal, Haç’a böylesine bir yenilgi darbesi indirmemişti. Batı’nın saygınlığı toprak olmuştur ve uygarlık, barbarlığın önünde eğilmektedir.” İNGİLİZ DİPLOMASİSİNİN İLK GÖZE ÇARPAN BAŞARISIZLIĞI   14 Nisan 1924 tarihli Time dergisine göre “Lozan Antlaşması, yüz yıldan fazla süredir, İngiliz diplomasisinin ilk göze çarpan başarısızlığıdır. Sonuçta Lozan Antlaşması, Türkiye’yi yaka paça Avrupa’dan atmak yerine Avrupa’yı Türkiye’den atmıştır.”   LOZAN’DA HIRİSTİYAN MEDENİYETİ ÇARMIHA GERİLMİŞTİR   14 Nisan 1924 tarihli Time dergisine konuşan ABD’li James Gerard’a göre “Lozan’da Hıristiyan medeniyeti çarmıha gerilmiştir.”   ***   ABD’nin eski İstanbul Büyükelçisi Morgenthau; “Lozan,  Avrupa için ‘tam bir fiyasko’ olmuştur.”   ***   Yıl, 1927. ABD meclisinde konuşan Temsilciler Meclisi Üyesi William Upshaw; “Lozan Antlaşması, Timurlenk kadar hunhar, Korkunç İvan kadar sefih ve Cengiz Han kadar çılgın olan bir liderin, zekice yürüttüğü politikasının bir toplamıdır. Bu canavar savaştan bıkmış bir dünyaya, tüm uygar uluslara onursuzluk getiren bir antlaşmayı kabul ettirmiştir.”   TARİH, AFFETMEZ!   Evet değerli okuyucular, Lozan Barış Antlaşması için o günün dünya devletlerinin basını, yöneticileri ve liderleri, bu itirafları ve paylaşımları yapmışlar. Tarihi başka açıdan, başkalarının hatta düşmanlarımızın gözüyle bile okuyamayan, anlayamayan ne yazık ki okuma ve anlama özürlüler var. Kendi öz tarihimizi, kahramanlarımızı, başarılarımızı sahiplenip yüceltmek yerine sözde tarihçilerle çarpılmış, değersizleştirilmiş ve başka amaçlarla düzmece yalan yanlış tarih oluşturuluyor. Tarihçiler ve tarih bilimi, tıpkı arkeologlar gibi gerçekçi olmalı ve yalnızca doğruları ve gerçekleri ortaya koymalıdır. Sözde tarihçilerle, yalan yanlış düzmece tarihlerle bir yere varılmaz. Çok öncelerden kalma bir söz vardır: “Tarih, affetmez!”   Sözün Özü Bir insan taraf tutmaya başlar başlamaz, dünyada da o gerçekleri o kadar az görmeye başlar. Heywood Braun