Benzeri ender görülmüş bir yerel seçim yaşandı. 74 yıl sonra CHP Manisa genelinde seçim kazandı. İstanbul’dan tutun tee Antalya, Mersin, Adana, Adayıman’a kadar, İzmir’den Konya’ya oradan Karadeniz kıyılırına kadar her yer kırmızıya boyandı. *** Böylesi bir sonucu kim tahmin edebildi? Ankara’da Mansur Yavaş’ın 30, İstanbul’da Ekrem İmamoğlu’nun 10 puan fark atacağını, 74 yıl sonra CHP’nin Manisa’da büyükşehir ve neredeyse tüm ilçelerinde açık ara farkla seçim kazanacağını kim öngörebildi? CHP FARKLA KAZANDI Gördes, Köprübaşı, Kula, Kırkağaç hatta Soma’da CHP’li adayların ipi göğüsleyeceğini, en yakın rakibine fark atacağını kim söyledi? CHP Lideri Özgür Özel dahi Soma mitinginde eldeki 4 belediyeyi muhafaza edip, Soma ve Salihli’yi de kazanacaklarını söylediğinde, meydandakiler heyecanla alkışlamadılar mı?      *** Manisa’yı bir kenara bırakalım. Zaten genel olarak yerel seçimlerde muhalif eğilimli bir seçmen yapısı var. Denizli, Afyon, Kütahya’ya ne denebilir? Adaylar üzerinden küçük ölçekli yorumlar elbet yapılabilir. Ancak bu yaklaşım, bu seçimde seçmen eğilimini doğru analiz etmemizi sağlamaz. Büyük resmi görmek ve seçmen mesajını doğru algılamak için seçim sonuçlarına harita üzerinden bakmakta fayda var. Peki ne oldu? Haydi başlayalım analize. TENCERE; 10 ay önce bir seçim yapıldı. Cumhur ittifakı zaferle çıktı. Sanki on ay önce memleket güllük gülistanlıktı da ekonomi şimdi mi bozuldu? Tabi ki hayır. Peki ne değişti? Olan şu. Faizler % 50’ye dayandı. Hatta son faiz artışı seçime 15 gün kala yapıldı. Seçime iki gün kala bankalar kredi kartlarıyla yapılan alışverişlerde taksitlerin sınırlandırıldığına ilişkin mesajlar çekti. Zamların geleceği, vergilerin katlanacağı haberleri çıktı. Hükümet itiraz etmedi. EMEKLİ BİR HABER BEKLEDİ Emeklinin son güne kadar beklediği açıklama bir türlü gelmedi. Ücret ve maaşlar Ocak ve Şubat ayındaki enflasyonla eriyip gitti. Küçük esnafın, çiftçinin kredileri durduruldu. Piyasada sular çekildi. Algı değişti. İcra, iflas, işten çıkarmalar, daralma, küçülme gibi seçmenin asla duymak bile istemeyeceği konular bir numaralı gündem oldu. Meğer faiz yükselince etkisi sadece ekonomik değil, ciddi sosyal sonuçları da oluyormuş. STRATEJİ: CHP Lideri Özgür Özel, doğru bir plan kurdu. DEM Parti ile açık ve şeffaf görüştü. Ama anlaşamadı. İYİ Parti ve diğerleri ile de öyle. Belki de öyle algılanmasını istedi. Her seçimde sandıktan yenilgiyle çıkan muhalif seçmene “Bizden bu kadar. Çare sizde. Birleşin yoksa iş kötü.” mesajını verdi. ​*** Asla kalabalık mitingler ve gövde gösterisine kalkışıp Cumhur İttifakı seçmeniyle etki-tepki alışverişine girişmedi. Meydanlarda sadece tencere, emekli, çiftçi konuştu. CHP’nin lideri de adayları da sosyal yardımlar ve sosyal belediyecilik vaat etti. Özgür Özel’in izlediği yol, onu vasat bir genel başkan gibi gösterdi. Ama istediği sonucu aldı ve bugün ne kadar doğru bir plan kurduğu konuşuluyor. PROJELER DEĞİL SOSYAL YARDIMLAR Cumhur İttifakı ise her ne kadar seçim ekonomisi uygulamayı planlamış olsa da işler istenildiği gibi gitmedi. Meğer rezervler bir seçimi daha kaldıracak güçte değilmiş. Yurt dışından beklenen para gelmeyince, şubatta bir karar verildi. “Eylül’de uygulamaya giren orta vadeli plandan dönüş yok.” Nitekim seçim gecesi Cumhurbaşkanı Erdoğan da ağır yenilgiye rağmen bu mesajı yineledi. Muhalefet halkçı vaatlerde bulunurken, iktidar mega projelerle oy istedi. Bu açıdan bakıldığında CHP ilk kez halkın asıl gündemini yakalarken, AK Parti ilk kez ıskaladı. YENİDEN REFAH:     Şüphesiz bu seçimin CHP’yle beraber bir başka kazananı da Yeniden Refah Partisi oldu. Bu iddialı yorumu daha Ocak ayında ilk Hüsamettin Edebali’den duymuştum. Youtube kanalından özellikle Manisa’ya dair analizler yapan Edebali, Ak Parti seçmeninden bir bölümün bu yerel seçimle birlikte yuvaya döneceğini ve bu adresin Saadet Partisi değil, Yeniden Refah olacağını söylemişti. Öyle de oldu. Yeniden Refah şu an Türkiye’nin 3. büyük partisi. Manisa’da da bir ilçede seçim kazandı. İYİ PARTİ: “Türkiye’deki en zor seçmen kitlesi” olarak nitelendiriyorum İYİ Parti’yi. Sağcı, milliyetçi, muhafazakar, liberal, demokrat, dindar, seküler çok farklı yapılara sahip. Kendi doğrusuna göre hareket eden, yeri geldiğinde genel başkanına bile kafa tutan, oyunu silah gibi kullanabilen bir seçmen var İYİ Parti’de. Dolayısıyla konsolide etmek zor. HASAN ERYILMAZ YOKTU İYİ Parti Lideri ve genel merkezi, bu yerel seçimde tıpkı geçen genel seçimde olduğu gibi türbülansa girip savruldu. Muhalefetteyken oy kaybına uğradı. Sadece Manisa özelinden bir örnek. Adaylar genel merkez, milletvekili ve teşkilat desteğinden yoksun çıktılar sahaya. Son iki üç seçimdir partiyi sırtlayan Hasan Eryılmaz da bu dönem yoktu. Önce ticari işleri nedeniyle yurt dışında olduğunu öğrendim, sonra da ağabeyinin vefatını. Ama İyi Parti’nin Manisa’daki tek milletvekili de hiç çalışmadı. Hal böyle olunca İYİ Parti hiçbir ilçede seçim kazanamadı.  BAŞARI HİKAYESİ Bugünkü yazımda 2024 yerel seçiminden ilk bakışta göze çarpan detayları kaleme aldım. Oysa Manisa’nın eski ve yeni büyükşehir belediye başkanları Cengiz Ergün ve Ferdi Zeyrek’in çok dikkat çekici hikayeleri vardı yazılması gereken. Artık Özgür Özel’in de yeni bir hikayesi var. Onu da bir sonraki köşe yazımda analiz etmeyi düşünüyorum. Hoşçakalın.